همان گونه که مستحضرید کاهش مرگ و میر مادران از تعهدات ملی و بین المللی است و شاخص های مرگ مادران و عوارض دوران بارداری از شاخص های مهم پیشرفت کشورها می باشد..
مرگ مادر تراژدیی است که در هر دقیقه خانواده ای را از مهر مادری محروم میکند و کانون آن را از هم می پاشد و خانواده و جامعه با فقدان مادر دچار چالش های عدیده فردی و اجتماعی می شود. هر چند مرگ مادران در اثر عوارض بارداری و زایمان در پهنه جهانی و در طی چنددهه گذشته بصورت خیره کننده ای کاهش یافته است با توجه به اینکه مرگ مادر در جهان امروز هم غیر قابل قبول است و هم قابل اجتناب می باشد، مراقبت مادران باردار در نظام سلامت کشور به شکل چشمگیری ارتقا یافته است.
اگر تا قبل از راه اندازی نظام بهداشتی فعلی کشور، مادران بی شماری (بیش از 240 در یکصد هزار تولد زنده) جان خود را از دست میدادند و فقط یک درصد مراجعین به واحد های بهداشتی را زنان باردار تشکیل میداد و نسبت بهره مندی شهرنشینان 20 برابر روستاییان بود، امروزه صد درصد زنان باردار کشورمان از خدمات بهداشت باروری سالم و زایمان ایمن برخوردار هستند و موارد مرگ مادر بخوبی کاهش پیدا کرده و از هدف گذاری های بین المللی و ملی نیز پیشی گرفته است. بهبود فرایند بارداری و زایمان بانوان عزیز میهن اسلامیمان مرهون تلاش جمع کثیری از پزشکان، مدیران و کارشناسان خدوم نظام سلامت است که با تلاش شبانه روزی، نظامنامه خوبی را طراحی و به مورد اجرا گذاردند .
هدف کلی نظام کشوری مراقبت مرگ مادری
کاهش میزان مرگ و میر ناشی از عوارض بارداری و زایمان از طریق کشف سیری که هر مادر تا زمان مرگ طی کرده، شناسایی عوامل قابل اجتناب در هر مرگ و طراحی مداخله به منظور حل مشکلات و جلوگیری از وقوع مرگهای مشابه
مرگ ازهنگامحاملگیتا42روزپسازختمبارداری،صرفنظرازمدتومحلحاملگیبههرعلتیمرتبطبا بارداری،تشدیدشدهدربارداری،یابهعلتمراقبتهایارایهشدهطیآن،امانهبهعلتحادثهیاتصادف(کتابنظام کشوری مراقبت مرگ مادری، ویرایش سوم سال1395)
نکته:
این تعریف (Maternal Mortality) شامل مرگهای مستقیمبه indirect غیر مستقیم direct) می باشد. به عبارت دیگر هم مرگهای مستقیم و هم غیر مستقیم در شمار مرگ مادرمحسوب شده و شمارش می شوند.
تعریفمرگمادریمستقیم: مرگ مادر در اثر عوارضماماییبارداری،زایمان،نفاسیادراثرمداخلات،غفلت ها، درماننادرست یا مجموعه ای از وقایع که از هر یک از این عوامل ناشی می شوند. مثالی از این مورد مرگ در اثر خونریزی بیش از حد به دنبال پارگی رحم است.
تعریفمرگمادریغیرمستقیم : مرگ مادری که مستقیما به علل مامایی مربوط نمی شود بلکه در اثربیماریقبلی مادریابیماریکهطیبارداریویانفاسایجادودراثرتطابقفیزیولوژیکمادربابارداریتشدیدشدهاست. مثالی از این مورد، مرگ ناشی از عوارض مربوط به تنگی دریچه میترال می باشد.
با توجه به راهنمای سازمان جهانی بهداشت و اهمیت عوامل اجتماعی و روانی موثر بر سلامت و طبق تصمیم کمیته کشوری،مرگمادرطیبارداریوپساززایمانبهدلیل خودکشیوآسیببهخود،به هرطریقوبههردلیلزمینهایمطابقباتعریفمرگمادراناست.
طبق پاسخ مکاتبه دفتر نمایندگی سازمان جهانی بهداشت در ایران، مرگمادربهدلیلقتلبهدنبالعوامل زمینهایزیرجزءمرگمادرانمحسوبمیشودوبایدپرسشگریبرایآنانجامشود : باردارینامشروع یاناخواسته، اطلاع از جنسیت جنین یا وجود هر رابطه علیتی با بارداری