معاونت امور بهداشتی
سلامت میانسالان
اداره سلامت میانسالان با هدف ارائه خدمات به این گروه سنی از جمعیت و ارتقاء سطح سلامت ، از سال 1384 تاسیس گردید. امروزه، بیش از نیمی از جمعیت کشورهای در حال توسعه را میانسالان تشکیل می دهند این گروه کثیر و مولد جامعه که تاکنون به دلیل تمرکز بر گروه های پرخطر دیگر از بسیاری خدمات محروم مانده اند، نیازمند حمایت جدی برای ارتقای همه جانبه کیفیت زندگی هستند. هر گونه سیاستگذاری و فراهم آوردن شرایطی که وضعیت میانسالان را بهبود ببخشد نه تنها برای افرادی که عضوی از این مرحله انتقال سنی هستند مفید است، بلکه پتانسیل این نسل برای دولت‌ها نیز فرصتی برای پیشرفت است، فرصتی که سال‌ها طول خواهد کشید تا دوباره به‌دست بیاید. میانسالی دوره طلایی عمر جمعیت است. اگر تمهیدات و تدابیر مناسب و لازم برای استفاده از نیروی فعال و آماده به کار مرحله جوانی و میانسالی اندیشیده شود، این مرحله از گذارسنی می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها ایفا کند.
بیشتر افراد در دوران میانسالی از نظر موقعیت شغلی، تحصیلی و اجتماعی به نوعی ثبات دست یافته اند و برای خود و اجتماع سودمند واقع می شوند. درصد بالایی از نیروی کار در جوامع را افراد میانسال تشکیل می دهند و می توان گفت نبض تپنده هر اجتماع انسانی، میانسالان هستند. میانسالان یا به عبارت دیگر والدین محور سلامت خانواده بوده و مرگ و میر، ناتوانی و رفتارهای آنها، همه ابعاد سلامت خانواده را تحت تاثیر قرار می دهد: خطرات تهدید کننده سلامتی میانسالان بر سلامت سایر گروه ها ی سنی در خانواده نیز موثر است علاوه بر تاثیر ناشی از سیر طبیعی بیماریها در مجموعه خانواده به این نکته نیز باید توجه داشت که با توجه به یادگیری رفتار در خانواده و نقش والدین در شبکه یادگیری اجتماعی، آثار این رفتارها بر جنبه های مختلف سلامت و بیماری وتاثیر آن در فرهنگ رفتاری همه اعضای خانواده بر هیچ کس پوشیده نیست. همچنین بررسی ها نشان داده است که نرخ مرگ و میر کودکان پدر از دست داده و مادر از دست داده افزایش قابل توجهی داشته است. افزایش موارد کار و افت تحصیلی در فرزندانی که یکی یا هر دو والد خود را از دست داده اند نیز از دیگر آثار نامطلوب است. مرگ مادر نه فقط به دلایل مرتبط با حاملگی و زایمان بلکه به دلایل دیگر نیز به همان اندازه برای خانواده فاجعه آمیز است و مرگ و ناتوانی پدر که تاکنون کمتر به آن اهمیت داده شده است، برای خانواده در تمامی ابعاد دردناک و جبران ناپذیر است.
از سوی دیگر، این گروه سنی دارای نقش مولد هم از لحاظ اقتصادی و هم از نظر بیولوژیک می باشند و سایر گروه های سنی در خانواده و جامعه به آنان وابسته اند. این وابستگی در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشور های پیشرفته بوده و نقش آن مهمتر است. بیماری در گروه میانسالان بیشترین روزهای از دست رفته کاری را ایجاد و بیشترین فشار اقتصادی را به جامعه وارد می کند. بیماریها در این گروه سنی هم بر میزان در آمد زایی و هم بر نوع هزینه ها تأثیر دارد. مضیقه مالی برای سایر افراد خانواده از نظر بهداشت و درمان از جمله آثار اقتصادی مرتبط با بیماری های این گروه از جمعیت و آثار سوء آن بر سلامت دیگر گروه های سنی می باشد. سالمندی سالم و فعال در گرو بزرگسالی سالم و تأثیر بیماریهای دوره بزرگسالی بر سلامت دوره سالمندی انکار ناپذیراست.
واحد سلامت میانسالان متولی ارتقای سطح سلامت میانسالان از طریق کاهش مرگ و ناتوانی ناشی از بیماری های اولویت دار دوره میانسالی در راستای تعهدات ملی و بین المللی می باشد. عمده ترین بیماریهای هدف این برنامه بیماریهای قلبی عروقی، بیماریهای سرطانی، بیماریهای عضلانی اسکلتی، بیماریهای غدد متابولیک و تغذیه ای، بیماریهای گوارشی،بیماریهای ادراری تناسلی واختلالات روانی می باشد و فعالیتهای اجرایی این برنامه بر دو محور فعالیتهای آموزشی و فعالیتهای غربالگری استوار است .گروه هدف این برنامه زنان و مردان 30 تا 59 ساله می باشند که به عنوان سرمایه های اقتصادی واجتماعی نقش مولد در جامعه ایفاد می نمایند و مسئولیت و بار وابستگی گروههای غیر فعال اقتصادی جامعه ( کودکان زیر 15 سا ل و سالمندان بالای 60 سال ) را بر عهده دارند و لذا سلامت این نسل به عنوان نسل مولد و پویا ،تضمین کننده سلامت جامعه می باشد.برنامه سلامت میانسالان بر آن است تا با بهره گیری از تکنولوژی نوین برای انتقال مفاهیم سلامتی و ترویج شیوه زندگی سالم در میانسالی در جهت کنترل عوامل خطر و کاهش بار بیماری های اولویت دار و نیز از طریق ارائه خدمات آموزشی و مشاوره ای و انجام تست پاپ اسمیر (در زنان 20 تا 65 ساله حداقل یکبار ازدواج کرده ) و معاینات سالانه پستان (در زنان 30 تا70 ساله) در جهت تشخیص زودرس سرطان های شایع و پیشگیری از مرگ و ناتوانی این سرطان ها اهتمام ورزد.
دستیابی به جامعه ای سالم و مولد به گونه ای که هر فرد 30 تا 60ساله ای بتواند متناسب با وضعیت سلامتی خود، اصول شیوه زندگی سالم را فراگرفته و به کار بندد و در هر زمان و مکان به خدمات غربالگری و پاراکلینیک تشخیصی به منظور تشخیص زودرس بیماری و پیشگیری از مرگ و ناتوانی دسترسی داشته باشد و با بهره گیری از خدمات سلامت مطلوب و دسترسی عادلانه، کیفیت زندگی مناسبی را تجربه نمایدو با خاطراتی خوش این دوران را سپری نموده و به دوران فراتری پا گذارد.
خدمات ارائه شده در بسته خدمتی سلامت میانسالان
