معاونت امور بهداشتی

اهمیت تغذیه در ماهها و سالهای اولیه عمر و نقش حیاتی روشهای مناسب تغذیه در تحقق سلامت مطلوب به خوبی شناخته شده است. تغذیه یک جزء حیاتی و کلیدی از حق کودک برای برخورداری از بالاترین استاندارد سلامت است که در کنوانسیون حقوق کودک نیز اشاره شده است .

شواهد علمی از هزاران مطالعه در طول بیست سال گذشته تاکید می کنند که تغذیه با شیر مادر به ویژه تغذیه انحصاری با شیرمادر برای 6 ماه اول، روش مطلوب تغذیه و پرورش شیرخواران است. شیرمادر حاوی تمام مواد مغذی ضروری، همچنین انواع آنتی بادی ها برای مقابله با عفونت هاست. تاکنون هیچ نوع شیر مصنوعی معمولی و رژیمی یا سایر ترکیبات، ساخته نشده که معادل این تغذیه طبیعی و بی نظیر الهی باشد. شیرمادر خطر ابتلاء به بسیاری بیماری های حاد و مزمن مانند اسهال و عفونت های تنفسی را کاهش می دهد. حتی در جوامع پیشرفته و شرایط بسیار مطلوب از جمله جایی که آب، بهداشتی است و مادران باسواد هستند، شیرخوارانی که با شیرمادر تغذیه نمی شوند خطر مرگ آنها به خاطر بیماری های عفونی 6 برابر افزایش می یابد.

روش های نامناسب تغذیه دوران شیرخوارگی از علل مستقیم و عمده سوء تغذیه در طول سال اول زندگی است که زمینه ساز 49%  مرگ کودکان زیر پنجسال و همچنین ابتلاء کودکان به بیماریهای عفونی و تشدید بیماریها می باشد.

شروع تغذیه با شیرمادر ظرف ساعت اول تولد، تغذیه انحصاری با شیرمادر در 6 ماه اول و تداوم شیردهی به مدت دو سال یا بیشتر، توصیه جهانی برای تغذیه شیرخواران در هر موقعیت و منطقه از جهان است که سلامت جسم و روان مادر و کودک، خانواده و جامعه را ارتقاء می دهد و از طرفی، انسان سالم نیز محور توسعه پایدار است. به همین دلیل و با توجه به نکات زیر اجرای برنامه ترویج تغذیه با شیرمادر ضرورت می یابد:

1-     تغذیه با شیرمادر یکی از استراتژی های مهم کاهش مرگ و میر کودکان قلمداد می شود و کشور ما در مقایسه با کشورهای پیشرفته با میزان بالای مرگ نوزادان و شیرخواران مواجه است.

2-     تغذیه با شیرمادر یکی از استراتژی های امنیت غذایی کودکان زیر دو سال محسوب می شود و سوء تغذیه زمینه ساز مرگ حدود 50% کودکان می باشد.

3-     گاستروآنتریت و عفونت های حاد تنفسی قاتلین عمده کودکان معرفی می شوند که واکسن ندارند و هزینه هنگفتی را به خانواده ها تحمیل می کنند. تغذیه با شیرمادر ابتلاء و مرگ ناشی از این بیماری ها را تا 25% کاهش می دهد.

4-     همه ساله تعداد زیادی از کودکان و مادران بخاطر سرطان می میرند. تغذیه با شیرمادر موجب کاهش شیوع سرطان های خون، غددلنفاوی، مغز در کودکان و نیز سرطان های پستان و تخمدان در مادران می گردد که میلیاردها دلار صرفه جویی ارزی به بار می آورد.

5-     بیماری های مزمنی چون آسم و آلرژی، دیابت جوانان، فشارخون،MS  و عفونت ادراری و غیره مشکلات دیگری است که تغذیه با شیرمادر شیوع آنها را کاهش می دهد و میلیاردها دلار صرفه جویی ارزی را سبب می شود.

6-      افزایش ضریب هوشی، تربیت پذیری بهتر،کاهش بزهکاری و اعتیاد، کاهش کودک آزاری و مسائل عاطفی روانی، سرمایه گذاری عظیم فرهنگی حاصل ازترویج تغذیه با شیرمادر است.

7-     ترویج تغذیه با شیرمادر موجب صرفه جویی از محل کاهش واردات شیر مصنوعی و کاهش هزینه های بیماری و مشکلات ناشی از مصرف آن می گردد.

8-     محاسبه ارقام ناشی از عدم تغذیه با شیرمادر که منجر به ابتلاء بیشتر کودکان به سرماخوردگی، عفونت ریه، اوتیت، سینوزیت، آسم، رینیت آلرژیک، عفونت ادراری، سپتی سمی، مننژیت، همچنین سوء تغذیه، چاقی، پوسیدگی دندان، درماتیت و.... می گردد، رقم سرسام آوری را تشکیل می دهد.

لذا برای بهره مند نمودن جامعه و مادران وکودکان عزیز کشورمان از مزایای بی شمار شیرمادر و اجرای فرامین الهی در ترویج این مائده آسمانی، برنامه ترویج تغذیه با شیرمادر و کوشش ها برای غلبه بر مشکلات و موانع موجود، بعنوان بخشی از برنامه های  جامع تغذیه و سلامت مادر و کودک محسوب می شود و از اجزاء کلیدی اولویتها و مراقبت های بهداشتی کشور است.

مطالب کارگاه های برگزار شده